Coraz częściej małżonkowie podpisują wzajemną umowę majątkową (dawniej zwaną intercyzą), wprowadzając w swoim małżeństwie rozdzielność majątkową. To ważne przede wszystkim dla osób prowadzących działalność gospodarczą i ponoszących odpowiedzialność majątkową całym swoim majątkiem. Jak informują notariusze, wynika to ze wzrostu świadomości prawnej naszego społeczeństwa, ale też i z powodu coraz większego ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej.
Coraz częściej zdarza się, że jeszcze przed ślubem aktywny i dobrze prosperujący przedsiębiorca decyduje się na spisanie notarialnej umowy z narzeczonym (narzeczoną). Z umowy tej wynika, że od chwili zawarcia małżeństwa będzie obowiązywać między nimi rozdzielność majątkowa i nie powstanie majątek wspólny. Umowę taką można zawrzeć także później, w dowolnym momencie małżeństwa – informuje notariusz Joanna Matecka- Kotecka.
Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami ustawowa wspólność majątkowa obejmująca przedmioty nabyte w czasie trwania małżeństwa przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przedmioty te stanowią majątek wspólny. Natomiast wszelkie dobra nabyte przed zawarciem małżeństwa lub w trakcie jego trwania w drodze darowizny lub spadku należą do majątku osobistego każdego z małżonków i drugi małżonek nie ma żadnych praw do tych składników.
Z definicji prowadzenia działalności gospodarczej wynika że nastawiona jest ona na osiąganie zysku, ale wiadomo, że działalność ta wiąże się też z dużą odpowiedzialnością materialną.
Podpisując umowę majątkową nie tylko zabezpiecza się swoją część majątku, ale także zmniejsza się ryzyko finansowe całej rodziny na wypadek biznesowego niepowodzenia małżonka. Jako przykład warto wskazać sytuację zatoru płatniczego w działalności jednego z klientów, gdzie doszło do komorniczego zajęcia majątku męża, a nie majątku całej rodziny – mówi notariusz Joanna Matecka-Kotecka.
Skutkiem ustanowienia rozdzielności majątkowej jest zachowanie, przez każdego z małżonków, majątku nabytego przed zawarciem tej umowy, jak i majątku nabytego później. Każdy z małżonków samodzielnie zarządza swoim majątkiem i swoją działalnością. Ponadto każdy z małżonków samodzielnie rozlicza się z podatku dochodowego.
Zawarcie umowy rozdzielności majątkowej między małżonkami nie zajmuje wiele czasu, a może mieć doniosłe znaczenie dla spraw majątkowych małżonków, szczególnie gdyby w przyszłości pojawiły się problemy w związku z prowadzoną działalnością. Warto jednak pamiętać, że umowa taka nie chroni majątku wspólnego, gdyby już wcześniej były długi i problemy finansowe, bo byłoby to działanie z pokrzywdzeniem wierzycieli. Należy zatem odpowiednio wcześniej pomyśleć o tym zabezpieczeniu – przypomina notariusz dr Andrzej Rataj, Prezes Rady Izby Notarialnej w Poznaniu.
W praktyce ustanowienie rozdzielności majątkowej daje przedsiębiorcy większą swobodę działania i samodzielnego podejmowania wszystkich decyzji majątkowych. Nie ma wówczas konieczności uzyskiwania zgody drugiego małżonka na dokonywanie czynności prawnych, związanych z wzięciem kredytu, czy zakupem nieruchomości.
Warto zwrócić uwagę na dotychczas rzadko stosowaną możliwość zawarcia przez małżonków umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Jest to istotne, gdy czynny zawodowo jest jeden z małżonków, a drugi zajmuje się dziećmi i domem, co też ma swoją wartość i ogromne znaczenie społeczne. Gdyby takie małżeństwo się rozpadło, to wówczas małżonek zajmujący się gospodarstwem domowym może wystąpić do tego drugiego, którego majątek powiększył się, o odpowiedne wyrównanie finansowe.
W ostatnich latach coraz więcej osób, zwłaszcza z młodszego pokolenia, jest świadomych ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej dla rodzinnych spraw majątkowych. Stąd wrasta liczba zawieranych umów majątkowych małżeńskich. To dobra tendencja dla zachowania spokoju majątkowego w rodzinach i zmniejszenia rodzinnego ryzyka finansowego – podsumowuje notariusz dr Andrzej Rataj.
MK, źródło: notariusz Michał Wieczorek – Rzecznik prasowy Rady Izby Notarialnej w Poznaniu
