Mieszkańcy podżarskiego Łazu dokonali nieoczekiwanego znaleziska podczas prac renowacyjnych przy starym pomniku w centrum wsi.
Mieszkańcy wsi postanowili odremontować zaniedbane miejsce pamięci. Tablica na kamieniu, która zwiera inskrypcję: „XX rocznica osadnictwa wojskowego i zagospodarowania ziem odzyskanych przez osadników wojskowych w Łazowie – Koło ZBOWiD w Łazowie. Łazowo 17.X.1965.” ma być zmieniona na nową z innym napisem, a teren wokół ładnie zagospodarowany.
Wzięli się solidnie do pracy. Po oczyszczeniu kamiennego bloku pomnika, nieoczekiwanie dla wszystkich okazało się, że nie jest on monolitem. Pomnik zbudowany był z dwóch kamiennych bloków, wspartych na trzecim. Po ich odwróceniu, okazało się, że są to oryginalne elementy przedwojennego pomnika, który stał w tym samym miejscu, a był poświęcony mieszkańcom wsi, którzy zginęli podczas I Wojny Światowej.
– Wszyscy myśleli, że przedwojenny pomnik został całkowicie zniszczony. Nikt nie miał świadomości, że cały czas tu był – tłumaczy Janina Wilga, działaczka społeczna i mieszkanka wsi.
Przedwojenny pomnik zniszczyli powojenni osadnicy. Trudno się dziwić. Gehenna wojny i świeże rany nie pozwalały na kultywowanie pamięci po niedawnym wrogu. Czas jednak zatarł rany. Kolejne pokolenia mieszkańców myślą już inaczej, niż ich pradziadkowie i dziadkowie.
– Bloki przedwojennego pomnika po oczyszczeniu zostaną umieszczone w pobliżu przygotowywanej pamiątkowej tablicy. Są świadectwem historii naszej miejscowości i jej mieszkańców – podkreśla Janina Wilga.
Nowa tablica będzie zawierać nową inskrypcję. Brzmi ona tak: „Pamięci mieszkańców Łazu poległych na wszystkich frontach wojen światowych oraz tych, którzy w czasach pokoju dbali o rozwój swojej Małej Ojczyzny”
Paweł Skrzypczyński
